italie

2 – De hoofdsteden van de regio’s

#	Regio	Hoofdstad
1	Abruzzen	L’Aquila
2	Apulië	Bari
3	Basilicata	Potenza
4	Calabrië	Catanzaro
5	Campania	Napels
6	Emilia-Romagna	Bologna
7	Friuli-Venezia Giulia	Triëst
8	Lazio	Rome
9	Ligurië	Genua
10	Lombardije	Milaan
11	Marche	Ancona
12	Molise	Campobasso
13	Piëmont	Turijn
14	Sardinië	Cagliari
15	Sicilië	Palermo
16	Trentino-Zuid-Tirol	Trente
17	Toscane	Florence
18	Umbrië	Perugia
19	Valle d’Aosta	Aosta
20	Veneto	Venetië

(Onderstreept is autonoom)

3 – Begrippen

DOCG: Denominazione di Origine Controllata e Garantita → Allerhoogste kwaliteitsnorm : als DOC plus stringente maximale opbrengst per hectare. Wijnen moeten gekeurd worden door een commissie voordat ze gebotteld mogen worden. Anno 2012 kent Italië 73 DOCG wijnen.

DOC: Denominazione di origine controllata → Een na hoogste kwalificatie : wijn komt van speciaal stuk land. Anno 2012 kent Italië 334 DOC wijnen.

IGT: Indicazione Geografica Typica → de wijn komt uit een bepaald geografisch gebied. Niet meer en niet minder. Veelal zijn dit wijnen die om een of andere reden niet in aanmerking komen voor een DOC en kunnen daarom ook topwijnen zijn.

Vino da Tavola: eenvoudige wijnen op basisniveau.

Classico: kan worden gebruikt bij een DOC of DOCG wijn en wordt dan gecombineerd met de streeknaam. Met deze term wordt het kerngebied van de DOC(G) aangeduid.

Riserva: kan worden gebruikt bij een DOC of DOCG wijn en geeft aan dat de wijn een verplichte rijpingsduur heeft gehad. Een wijn met classico of riserva op het etiket betekent over het algemeen ook een betere kwaliteit.

Superiore: betekent dat de wijn 1% meer alcohol heeft dan de “gewone” versie.

Novello: wijnen die in het jaar van de oogst op de markt komen; veelal begin november. Vaak worden deze wijnen gekenmerkt door macération carbonique 

Passito: De Italiaanse benaming voor natuurlijk zoete wijn, gemaakt van gedroogde druiven. Het drogen van de druiven gebeurt op matten of door de trossen op te hangen. De druiven krijgen door het vochtverlies zoveel suikers dat slechts een deel ervan vergist; de rest geeft een weelderig zoete smaak aan de wijn.

4 – De DOCG-wijnen per regio

4.1 Abruzzen (Abruzzo)

• Montepulciano d’Abbruzzo Colline Teramane (2003) l

4.2 Apulië (Puglia)

• Castel del Monte Bombino Nero (2011) l
• Castel del Monte Rosso Riserva (2011) l
• Castel di Monte Nero di Troia Riserva (2011) l
• Primitivo di Manduria Dolce Naturale (2011) l

4.3 Basilicata

• Aglianico del Vulture Superiore (2010) l

4.4 Calabrië

Geen

4.5 Campania

• Aglianico del Taburno (2011) l
• Fiano di Avellino (2009) l
• Greco di Tufo (2003) l
• Taurasi (1993) l

4.6 Emilia-Romagna

• Colli bolognesi classico pignoletto (2011) l
• Romagna Albana (1987) l

4.7 Friuli-Venezia Giulia

• Colli Orientali del Friuli Picolit (2006) l
• Lison (ook deels Veneto) (2011) l
• Ramandolo (2001) l
• Rosazzo (2011) l

4.8 Lazio

• Cannellino di Frascati of Cannellino l
• Cesanese del Piglio of Piglio l
• Frascati Superiore l

4.9 Ligurië

Geen

4.10 Lombardije (Lombardia)

• Franciacorta (1995)  l l
• Oltrepò Pavese metodo classico (2007) l l
• Moscato di Scanzo (2010)
• Sforzato di Valtellina (2003)
• Valtellina Superiore (2002) l

4.11 De Marken (Marche)

• Conero (2004) l
• Offida (2011)  l l
• Verdicchio dei Castelli di Jesi Riserva (2010) l
• Verdicchio di Matelica Riserva (2010) l
• Vernaccia di Serrapetrona (2003)  l

4.12 Molise

Geen

4.13 Piëmont (Piemonte)

• Alta Langa (2011)
• Asti (1993) l
• Barbaresco (1980) l
• Barbera d’Asti (2008) l
• Barbera del Monferrato Superiore (2008) l
• Barolo (1980)  l
• Brachetto d’Acqui (1996)  l
• Dolcetto di Dogliani Superiore of Dogliani (2005) l
• Dolcetto Diano d’Alba of Diano d’Alba (2010) l
• Dolcetto di Ovada Superiore of Ovada (2008) l
• Erbaluce di Caluso of Caluso (2010) l
• Gattinara (1991) l
• Ghemme (1995) l
• Gavi of Cortese di Gavi (1998) l
• Nizza (2016) l
• Roero (2004) l
• Ruché di Castagnole Monferrato (2011) l

4.14 Sardinië (Sardegna)

• Vermentino di Gallura (1996) l

4.15 Sicilië

• Cerasuolo di Vittoria (2005) l

4.16 Trentino-Zuid-Tirol

Geen

4.17 Toscane

• Aleatico dell’Elba Passito of Elba Aleatico Passito (2010)  l
• Brunello di Montalcino (1996)  l
• Carmignano (1998)  l
• Chianti (2003)  l
• Chianti Classico (2002)  l
• Montecucco Sangiovese (2011)  l
• Morellino di Scansano (2006) l
• Suvereto (2011) l
• Val di Cornia Rosso of Rosso della Val di Cornia (2011)
• Vernaccia di San Gimignano (1993) l
• Vino Nobile di Montepulciano (2007) l

4.18 Umbrië

• Sagrantino di Montefalco (1992) l
• Torgiano Rosso Riserva (2003) l

4.19 Valle d’Aosta

Geen

4.20 Veneto

• Amarone della Valpolicella (2009) l
• Bagnoli Friularo of Friularo di Bagnoli (2011) l
• Bardolino Superiore (2001) l
• Asolo-Prosecco (2009) l
• Colli di Conegliano (2011) l
• Colli Euganei Fior d’Arancio (2011) l
• Conegliano Valdobbiadene Prosecco Superiore (2010) l
• Lison, deels DOCG Veneto en deels DOCG Friuli Venezia Guglia (2011) l
• Montello Rosso of Montello (2011) l
• Piave Malanotte (2011) l
• Recioto della Valpolicella (2010) l
• Recioto di Gambellara (2008) l
• Recioto di Soave l
• Soave Superiore (2001) l

5 – De DOC-wijnen per regio

5.1 Abruzzen (Abruzzo)

5.2 Apulië (Puglia)

5.3 Basilicata

5.4 Calabrië

5.5 Campania

5.6 Emilia-Romagna

5.7 Friuli-Venezia Giulia

5.8 Lazio

5.9 Ligurië

5.10 Lombardije (Lombardia)

5.11 De Marken (Marche)

5.12 Molise

5.13 Piëmont (Piemonte)

5.14 Sardinië (Sardegna)

5.15 Sicilië

5.16 Trentino-Zuid-Tirol

Geen

5.17 Toscane

5.18 Umbrië

5.19 Valle d’Aosta

5.20 Veneto

6 – Druiven

6.1      Nebbiolo

Barolo en Barbaresco

6.2      Dolcetto

Dolcetto is een vroeg rijpende blauwe druif. Deze druif is kenmerkend voor Noord-Italië en met name voor Piëmont. Dolcetto betekent “kleine zoete”, maar dit heeft niet te maken met de suikergraad in de druif. De druif geeft een droge rode wijn die jong wordt gedronken.

Er zijn in Piëmont meerdere DOC(G)’s waar de Dolcetto de belangrijkste druif is. Dit zijn Alba, Asti, Acqui, Langhe, Monregalesi, Ovada, Diano d’Alba en Dogliani. Over het algemeen wordt de wijn Dolcetto d’Alba als de bekendste beschouwd, zowel kwalitatief als kwantitatief.

6.3      Sangiovese

Chianti

6.4      Garganega

Soave

6.5      Corvina

Valpolicella, Ripasso, Amarone

6.6      Rondinella

Valpolicella, Ripasso, Amarone

6.7      Corvinone

6.8      Primitivo

Zinfandel

6.9      Negroamaro

 

4.10    Anglianico

 

4.11    Arneis

4.12    Grillo

 

4.13    Nero d’Avola

4.14    Frappato

De frappato is een druif waar je als een blok voor valt bij de eerste slok. Deze speciale blauwe druif groeit op Sicilië. Frappato wordt vaak gemengd met de nero d’avola druif en voegt complexiteit toe aan wijnen.

4.15    Verdicchio

4.16    Sagrantino

Tannine-rijk

4.17    Barbera

D’asti, d’alba
Nizza

4.18     Carignano

 Carignano is een blauw druivenras dat je aantreft in Sardinië. Deze druif is beter bekend als carignan in Frankrijk, en vind je in Sardinië zelf soms ook terug onder het synoniem bovale grande of bovale di spagna.

Bekend van DOC Carignano del Sulcis

Wat opvalt, is dat de carignano in Sardinië veel fruitigere, soepelere wijn oplevert dan in andere landen het geval is, en dat hierbij de tannine ook beter beheerst wordt.De carignano is een wijnstok die erg verspreid is in heel het westelijke bekken van de Middellandse zee. In Frankrijk is het de meest gecultiveerde druif en dan vooral in het Zuid-Franse Languedoc-Roussillon waar zij gekend is onder de naam carignan. In Spanje treffen wij de cariñena vooral in Catalonië aan.

Het is moeilijk om in te schatten wanneer deze druif precies voor het eerst verscheen op het eiland Sant’Antioco (ten zuidwesten van Sardinië) om vandaar de regio Sulcis op Sardinië te bereiken. In deze regio verscheen de carignano het eerst in Italië. Het zou kunnen dat de Feniciërs, stichters van Sulcis, voor deze intrede gezorgd hebben. Een andere denkpiste is dat de carignano, die in Spanje veel verbouwd werd, haar intrede heeft gemaakt via Frankrijk en Corsica om zo in Sardinië terecht te komen tijdens het Spaanse bewind van Aragón in de 14de/15de eeuw. Als je weet dat de Sardische boeren deze druif ook ‘uva di Spagna’ of ‘Axine de Spagna’ noemden, dan zou deze tweede gedachtegang wel eens de juiste kunnen zijn.
https://www.licata.be/nl/wijninfo/druivenrassen/carignano/15/